Evcil hayvanlar veya refakatçi hayvanlar, insanlar tarafından arkadaşlık amacıyla bakılan ve genellikle çalışan veya laboratuvar hayvanı olmayan hayvanlardır. Evcil hayvanlar, çekici görünüşleri, zekaları ve yakın kişilikleriyle popülerdir. Ancak bazı evcil hayvanlar, bağımsız ve fedakar bir temelde (başıboş hayvan gibi) alınabilir ve bu özelliklerden bağımsız olarak sahipleri tarafından kabul edilebilir.

En popüler evcil hayvanlardan ikisi köpekler ve kedilerdir. Bir kedi sever için teknik terim "ailurofil" ve bir köpek sever için ise "cynophile"dır. Bunların dışında yaygın olarak beslenen diğer evcil hayvanlar arasında tavşanlar, gelincikler, domuzlar, hamsterlar, çinçillalar, sıçanlar, fareler, kobaylar, papağanlar, ötücüler, kaplumbağalar, timsahlar, kertenkeleler, yılanlar gibi sürüngenler, balıklar, tatlı su ve tuzlu su salyangozları, kurbağalar, semenderler, tarantulalar bulunur.

Evcil hayvanlar, sahiplerine hem fiziksel hem de duygusal faydalar sağlar. Örneğin, bir köpeği gezdirmek hem sahibine hem de köpeğe egzersiz, temiz hava ve sosyal etkileşim sağlayabilir. Evcil hayvanlar, yalnız yaşayan kişilere veya sosyal etkileşimi sınırlı olan yaşlı yetişkinlere arkadaşlık edebilirler. Ayrıca, hastanelerdeki çocuklar veya huzurevlerindeki yaşlılar gibi izole ortamlardaki insanları ziyaret etmek için tıbbi olarak onaylanmış terapi hayvanları da kullanılır. Bu terapi hayvanları genellikle köpekler veya kedilerdir ve hastaların belirli fiziksel, sosyal, bilişsel veya duygusal hedeflere ulaşmasına yardımcı olurlar.

İnsanlar genellikle arkadaşlık, evin veya mülkün korunması veya hayvanların güzelliği veya cazibesi nedeniyle evcil hayvan sahiplenirler. Kanada'da yapılan bir araştırmaya göre, evcil hayvan sahiplenmemenin en yaygın nedenleri arasında seyahat sırasında hayvana bakamama (% 34,6), zaman eksikliği (% 28,6), uygun barınma olmaması (% 28,3) ve evcil hayvanlardan hoşlanmama (% 19,6) bulunmaktadır. Bazı akademisyenler, ahlakbilimciler ve hayvan hakları örgütleri, evcil hayvan sahiplenme konusundaki endişelerini, özerklik eksikliği ve hayvanların nesneleştirilmesi gibi konuları dile getirmişlerdir.